Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः

Bihar Board Class 10th Sanskrit Book Solutions Piyusham संस्कृत पीयूषम् भाग 2 Chapter 14 शास्त्रकाराः NCERT पर आधारित Text Book Questions and Answers Notes, pdf, Summary, व्याख्या, वर्णन में बहुत सरल भाषा का प्रयोग किया गया है.

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः

श्न 1.
‘भारतवर्षे केषां महती परम्परा श्रूयते ?
(A) पुस्तकानाम्
(B) ग्रन्थानाम्
(C) शास्त्राणाम्
(D) स्वतंत्रग्रन्थकाराणाम्
उत्तर :
(C) शास्त्राणाम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः

प्रश्न 2.
शास्त्राणि कस्य स्रोतः स्वरूपाणि सन्ति ?
(A) सांसारिकस्य
(B) ईश्वरस्य
(C) विद्यालयस्य
(D) समस्तज्ञानस्य
उत्तर :
(D) समस्तज्ञानस्य

प्रश्न 3.
‘शास्त्रकाराः’ पाठे का शैली आसादिता वर्तते ?
(A) प्रश्न-शैली
(B) उत्तर-शैली
(C) प्रश्नोत्तर-शैली
(D) वार्तालाप-शैली
उत्तर :
(C) प्रश्नोत्तर-शैली

प्रश्न 4.
छात्राः कस्य अभिवादनं कुर्वन्ति ?
(A) शिक्षकस्य
(B) छात्रस्य
(C) बालकस्य
(D) नृपस्य ।।
उत्तर :
(A) शिक्षकस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 5.
अधुना किम् अध्ययनविषयः कथ्यते ?
(A) शास्त्रम्
(B) ज्ञानम्
(C) अध्ययनम्
(D) वृक्षारोपणाम्
उत्तर :
(C) अध्ययनम्

प्रश्न 6.
शास्त्र केभ्यः कर्तव्यम् अकर्तव्यम् च बोधयति ?
(A) दानवेभ्यः
(B) मानवेभ्यः
(C) पशुभ्यः
(D) छात्रेभ्यः ।
उत्तर :
(B) मानवेभ्यः

प्रश्न 7.
कक्षायां कः प्रविशति ?
(A) शिक्षकः
(B) छात्रः
(C) प्राचार्यः
(D) लिपिकः
उत्तर :
(A) शिक्षकः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः

प्रश्न 8.
कस्य षट् अङ्गानि भवन्ति ?
(A) रामायणस्य
(B) महाभारतस्य
(C) पुराणस्य
(D) वेदस्य
उत्तर :
(D) वेदस्य

प्रश्न 9.
केन कृतं व्याकरणं प्रसिद्धम् ?
(A) व्यासेन
(B) पाणिनिना
(C) चाणक्येन
(D) आर्यभट्टेन
उत्तर :
(B) पाणिनिना

प्रश्न 10.
कैः सह छात्राणां परिचयः भविष्यति ?
(A) संस्कृतशास्त्रैः
(B) आँग्लशास्त्रैः
(C) भोजपुरीशास्त्रैः
(D) हिन्दीशास्त्रैः
उत्तर :
(A) संस्कृतशास्त्रैः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
हिन्दी में वस्तुनिष्ठ प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1.
न्यायदर्शन के प्रवर्तक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) गौतम
(C) कणाद
(D) पतञ्जलि
उत्तर :
(B) गौतम

प्रश्न 2.
‘आर्यभट्टीयम्’ किसकी रचना है?
(A) पराशर की
(B) चरक की
(C) सुश्रुत की
(D) आर्यभट्ट की
उत्तर :
(D) आर्यभट्ट की

प्रश्न 3.
भारतवर्ष में किसकी महती परम्परा सुनी जाती है?
(A) पुस्तक
(B) ग्रंथ
(C) शास्त्र
(D) कोई नहीं
उत्तर :
(C) शास्त्र

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 4.
वर्ग में कौन प्रवेश करता है?
(A) शिक्षक
(B) छात्र
(C) प्राचार्य
(D) लिपिक
उत्तर :
(A) शिक्षक

प्रश्न 5.
किसके छः अंग हैं?
(A) रामायण
(B) महाभारत
(C) पुराण
(D) वेद
उत्तर :
(D) वेद

प्रश्न 6.
छात्र किसका अभिवादन करते हैं ?
(A) शिक्षक
(B) बालक
(C) राजा
(D) छात्र
उत्तर :
(A) शिक्षक

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 7.
शास्त्रकारा पाठ किस शैली में है?
(A) प्रश्न-शैली
(B) उत्तर-शैली
(C) प्रश्नोत्तर-शैली
(D) वार्तालाप शैली
उत्तर :
(C) प्रश्नोत्तर-शैली

प्रश्न 8.
किसका व्याकरण प्रसिद्ध है?
(A) व्यास
(B) पाणिनी
(C) चाणक्य
(D) आर्यभट्ट
उत्तर :
(B) पाणिनी

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 9.
ज्ञान का शासक कौन होता है?
(A) शास्त्र
(B) विवेक
(C) ज्ञान
(D) धन
उत्तर :
(A) शास्त्र

प्रश्न 10.
मनुष्य को कर्तव्य और अकर्तव्य का बोध कौन कराता है?
(A) शास्त्र
(B) विवेक
(C) ज्ञान
(D) धन
उत्तर :
(A) शास्त्र

प्रश्न 11.
वेदांग कितने हैं?
(A) तीन
(B) छः
(C) पाँच
(D) चार
उत्तर :
(B) छः

प्रश्न 12.
उच्चारण क्रिया का कौन बोध कराता है?
(A) शिक्षा
(B) कल्प
(C) छंद
(D) ज्योतिष
उत्तर :
(A) शिक्षा

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 13.
निरूक्त के रचयिता कौन हैं?
(A) व्यास
(B) पाणिनी
(C) चाणक्य
(D) यास्क
उत्तर :
(D) यास्क

प्रश्न 14.
छंद के रचयिता कौन है?
(A) व्यास
(B) पाणिनी
(C) पिङ्गल
(D) यास्क
उत्तर :
(C) पिङ्गल

प्रश्न 15.
ज्योतिष के रचयिता कौन हैं?
(A) व्यास
(B) पाणिनी
(C) लगधर
(D) यास्क
उत्तर :
(C) लगधर

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 16.
कर्मकांड के रचनाकार कौन हैं?
(A) व्यास
(B) गौतम
(C) चाणक्य
(D) यास्क
उत्तर :
(B) गौतम

प्रश्न 17.
सांख्य दर्शन के संस्थापक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) गौतम
(D) कणाद
उत्तर :
(A) कपिल

प्रश्न 18.
योग दर्शन के संस्थापक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) गौतम
(D) कणाद
उत्तर :
(B) पतंजलि

प्रश्न 19.
वैशेषिक दर्शन के संस्थापक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) गौतम
(D) कणाद
उत्तर :
(D) कणाद

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 20.
मीमांसादर्शन के संस्थापक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) गौतम
(D) जैमिनी
उत्तर :
(D) जैमिनी

प्रश्न 21.
वेदान्त दर्शन के संस्थापक कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) गौतम
(D) बदरायण
उत्तर :
(D) बदरायण

प्रश्न 22.
कृषि विज्ञान को किसने लिखा?
(A) कपिल
(B) पराशर
(C) गौतम
(D) बादरायण
उत्तर :
(B) पराशर

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 23.
वृहत्संहिता के रचनाकार कौन हैं?
(A) कपिल
(B) पतंजलि
(C) आर्यभट्ट
(D) वराहमिहिर
उत्तर :
(D) वराहमिहिर

प्रश्न 24.
मनुष्यों को सांसवारिक विषयों की आसक्ति या विरक्ति का उपदेश देता है, उसे कहते हैं
(A) शास्त्र
(B) विवेक
(C) ज्ञान
(D) धन
उत्तर :
(A) शास्त्र

प्रश्न 25.
चरकसंहिता क्या है?
(A) आयुर्वेदशास्त्र
(B) धनर्वेदशास्त्र
(C) वास्तुशास्त्र
(D) गणितशास्त्र
उत्तर :
(A) आयुर्वेदशास्त्र

संस्कृत में वस्तुनिष्ठ प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1.
‘सांख्यदर्शनस्य’ प्रवर्तकः कः आसीत्?
(A) कणादः
(B) कपिलः
(C) पराशरः
(D) चाणक्यः
उत्तर :
(B) कपिलः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 2.
वेदस्य कति अङ्गानि भवन्ति?
(A) पञ्च
(B) षट्
(C) सप्त
(D) अष्ट
उत्तर :
(B) षट्

प्रश्न 3.
शिक्षा का बोधयति?
(A) विज्ञानम्
(B) रचनाम्
(C) चिन्तनम्
(D) उच्चारणप्रक्रियाम्
उत्तर :
(D) उच्चारणप्रक्रियाम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 4.
पाणिनिना कृतं किं प्रसिद्धम्?
(A) सिद्धांतम्
(B) न्यवहारम्
(C) साहित्यम्
(D) व्याकरणम्
उत्तर :
(D) व्याकरणम्

प्रश्न 5.
संस्कृतशास्त्रैः सह केषां परिचयो भविष्यति?
(A) शिक्षिकानाम्
(B) नृणाम्
(C) शिक्षकानाम्
(D) छात्राणाम्
उत्तर :
(D) छात्राणाम्

प्रश्न 6.
कपिलः कस्य दर्शनस्य प्रवर्तकः आसीत्?
(A) योगदर्शनस्य
(B) सांख्यदर्शनस्य
(C) न्यायदर्शनस्य
(D) भीमांसादर्शनस्य
उत्तर :
(B) सांख्यदर्शनस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 7.
शास्त्रस्य लक्षणं गुरूणा किं प्रोक्तम्?
(A) राज्यशासकम्
(B) शिक्षाशासकम्
(C) ज्ञानस्य शासकम्
(D) धर्मशासकम्
उत्तर :
(C) ज्ञानस्य शासकम्

प्रश्न 8.
वेदरूपं शास्त्रं किं भवति? .
(A) नित्यम्
(B) अनित्यम्
(C) कृतकम्
(D) अकृतकम्
उत्तर :
(A) नित्यम्

प्रश्न 9.
निरूक्तस्य कार्यं किम्?
(A) अर्थबोधः
(B) ज्ञानबोधः
(C) वेदार्थबोधः
(D) धर्मार्थबोधः
उत्तर :
(C) वेदार्थबोधः

प्रश्न 10.
आर्यभट्टस्य ग्रनथः किं नाम्ना प्रसिद्धम्?
(A) चरकसंहिता
(B) सुश्रुतसंहिता
(C) खगोलविज्ञानम्
(D) आर्यभट्टीयम्
उत्तर :
(D) आर्यभट्टीयम्

प्रश्न 11.
बृहत्संहिताग्रन्थे का विषयाः समन्विताः?
(A) आयुर्वेदम्
(B) रसायन विज्ञानम्
(C) खगोलविज्ञानम्
(D) नाना विषयाः
उत्तर :
(D) नाना विषयाः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 12.
पराशरेण किं रचितम्?
(A) कृषिविज्ञानम्
(B) भूविज्ञानम्
(C) भौतिकविज्ञानम्
(D) रसायन विज्ञानम्
उत्तर :
(A) कृषिविज्ञानम्

प्रश्न 13.
जैमिनिना मीमांसादर्शनम् बादरायणेन च ….. प्रणीतम्। रिक्त स्थानं पूरयत।
(A) न्यायदर्शनम्
(B) सांख्यदर्शनम्
(C) वेदान्तदर्शनम्
(D) वैशेषिकदर्शनम्
उत्तर :
(C) वेदान्तदर्शनम्

प्रश्न 14.
प्राचीनस्य भारतस्य ………. सर्वथा समृद्धम्। रिक्त स्थानं पूरयत।
(A) जीवनम्
(B) गौरवम्
(C) ज्ञानम्
(D) मतम्
उत्तर :
(B) गौरवम्

प्रश्न 15.
‘भारतवर्षे केषां महती परम्परा श्रूयते?
(A) पुस्तकानाम्
(B) ग्रन्थानाम्
(C) शास्त्राणाम्
(D) स्वतंत्रन्थकाराणाम्
उत्तर :
(C) शास्त्राणाम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 16.
शास्त्राणि कस्य स्रोतःस्वरूपाणि सन्ति?
(A) सांसारिकस्य
(B) ईश्वरस्य
(C) विद्यालयस्य
(D) समस्तज्ञानस्य
उत्तर :
(D) समस्तज्ञानस्य

प्रश्न 17.
‘शास्त्रकाराः’ पाठे का शैली आसादिता वर्तते?
(A) प्रश्न-शैली
(B) उत्तर-शैली
(C) प्रश्नोत्तर-शैली
(D) वार्तालाप-शैली
उत्तर :
(C) प्रश्नोत्तर-शैली

प्रश्न 18.
छात्रा कस्य अभिवादनं कुर्वन्ति?
(A) शिक्षकस्य
(B) छात्रस्य
(C) बालकस्य
(D) नृपस्य
उत्तर :
(A) शिक्षकस्य

प्रश्न 19.
अधुना किम् अध्ययनविषयः कथ्यते?
(A) शास्त्रम्
(B) ज्ञानम्
(C) अध्ययनम्
(D) वृक्षारोपणाम्
उत्तर :
(C) अध्ययनम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 20.
शास्त्र केभ्यः कर्तव्यम् अकर्तव्यम् च बोधयति?
(A) दानवेभ्यः
(B) मानवेभ्यः
(C) प्राचार्यः
(D) छात्रेभ्यः
उत्तर :
(B) मानवेभ्यः

प्रश्न 21.
कक्षायां कः प्रविशति?
(A) शिक्षकः
(B) छात्रः
(C) प्राचार्यः
(D) लिपिकः
उत्तर :
(A) शिक्षकः

प्रश्न 22.
कस्य षट् अङ्गानि भवन्ति?
(A) रामायणस्य
(B) महाभारतस्य
(C) पुराणस्य
(D) वेदस्य
उत्तर :
(D) वेदस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 14 शास्त्रकाराः
प्रश्न 23.
केन कृतं व्याकरणं प्रसिद्धम्?
(A) व्यासेन
(B) पाणिनिना
(C) चाणक्येन
(D) आर्यभट्टेन
उत्तर :
(B) पाणिनिना

Leave a Comment