Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्

Bihar Board Class 10th Sanskrit Book Solutions Piyusham संस्कृत पीयूषम् भाग 2 Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम् NCERT पर आधारित Text Book Questions and Answers Notes, pdf, Summary, व्याख्या, वर्णन में बहुत सरल भाषा का प्रयोग किया गया है.

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्

प्रश्न 1.
‘पाटलिपुत्रवैभवम्’ पाठे कस्य नगरस्य वर्णनम् अस्ति ?
(A) गयायाः
(B) तिलौथूनगरस्य
(C) आरायाः
(D) पाटलिपुत्रस्य
उत्तर :
(D) पाटलिपुत्रस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्

प्रश्न 2.
बुद्धकाले पाटलिपुत्रस्य नगरस्य नाम किम् ?
(A) पाटलग्रामः
(B) पटना
(C) पाटलिग्रामः
(D) पुष्यपुरम्
उत्तर :
(C) पाटलिग्रामः

प्रश्न 3.
गाँधीसेतु कुत्र अस्ति ?
(A) पाटलिपुत्रनगरे
(B) पहरपुरग्रामे
(C) सासारामनगरे
(D) बक्सरनगरे
उत्तर :
(A) पाटलिपुत्रनगरे

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 4.
नगरस्य पालिका देवी का अस्ति ?
(A) पटनदेवी
(B) दुर्गादेवी
(C) शीतलामाता
(D) सरस्वती
उत्तर :
(A) पटनदेवी

प्रश्न 5.
कुट्टनीमकाव्यस्य रचनाकारः कः ?
(A) समुद्रगुप्तः
(B) दामोदरगुप्तः
(C) चन्द्रगुप्तः
(D) मेगास्थनीजः
उत्तर :
(B) दामोदरगुप्तः

प्रश्न 6.
कस्य महापुरुषस्य जन्मस्थानं पाटलिपुत्रे अस्ति?
(A) गुरुनानकस्य
(B) राजाराममोहन रायस्य
(C) महावीरस्य
(D) गुरुगोविंद सिंहस्य
उत्तर :
(A) गुरुनानकस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 7.
कस्य राजधानीनगरं पाटलिपुत्रम् अस्ति ?
(A) बिहारप्रदेशस्य
(B) उत्तरप्रदेशस्य
(C) मध्यप्रदेशस्य
(D) गुजरातप्रदेशस्य
उत्तर :
(A) बिहारप्रदेशस्य

प्रश्न 8.
काव्यमीमांसा नामक ग्रन्थं कः अलिखत् ?
(A) राजशेखरः
(B) दामोदरगुप्तः
(C) चन्द्रगुप्तः
(D) मेगास्थनीजः
उत्तर :
(A) राजशेखरः

प्रश्न 9.
राज्ञः अशोकस्य समये अस्य नगरस्य वैभवं कीदृशम् आसीत् ?
(A) विपरः
(B) असमृद्धम्
(C) समृद्धम्
(D) कोई नहीं
उत्तर :
(C) समृद्धम्

प्रश्न 10.
बिहारस्य कस्मिन् नगरे गोलगृहम् अस्ति ?
(A) पाटलिपुत्रनगरे
(B) पहरपुरग्रामे
(C) सासारामनगरे
(D) बक्सरनगरे
उत्तर :
(A) पाटलिपुत्रनगरे

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्

प्रश्न 11.
कस्य नामान्तरं पुष्पपुरं कुसुमपुरं वा प्राप्यते ?
(A) गयायाः
(B) तिलौथूनगरस्य
(C) आरायाः
(D) पाटलिपुत्रस्य
उत्तर :
(D) पाटलिपुत्रस्य

प्रश्न 12.
एशिया महादेशस्य दीर्घतमः सेतुः कः?
(A) राजेन्द्रसेतु
(B) नेहरूसेतु
(C) गाँधीसेतु
(D) इन्दिरासेतु
उत्तर :
(C) गाँधीसेतु

प्रश्न 13.
कस्यकाले पाटलिपुत्रस्य रक्षा-व्यवस्था सम्पन्नम् आसीत् ? .
(A) समुद्रगुप्तस्य
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य
(C) अशोकस्य
(D) महाराणा प्रतापस्य
उत्तर :
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य

प्रश्न 14.
पाटलिपुत्रं कस्याः तटे अस्ति ? ।
(A) गङ्गायाः
(B) गण्डकंस्य
(C) सोनस्य
(D) यमुनायाः
उत्तर :
(A) गङ्गायाः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 15.
गङ्गायाः उपरि गाँधीसेतुर्नाम……..महादेशस्य दीर्घतमः सेतुः अस्ति ‘रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) आस्ट्रेलिया
(B) अमेरिका
(C) एशिया
(D) अफ्रीका
उत्तर :
(C) एशिया

प्रश्न 16.
पाटलिपुत्रनगरे प्रसिद्धं………अस्ति । रिक्त स्थानानि पूरयत ।
(A) गोलगृहम्
(B) कुसुमपुरम्
(C) ताजमहलम्
(D) माधवपुरम्
उत्तर :
(A) गोलगृहम्

प्रश्न 17.
पाटलिपुत्रस्य नामान्तरं………….प्राप्यते । रिक्त स्थानानि पूरयत ।
(A) केशवपुरम्
(B) माधवपुरम्
(C) राघोपुरम्
(D) कुसुमपुरम
उत्तर :
(D) कुसुमपुरम

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 18.
कौमुदीमहोत्सवः……….अतीव प्रचलितः । रिक्त स्थानानि पूरयत ।
(A) मौर्यशासनकाले
(B) आङ्ग्लशासनकाले
(C) गुप्तशासनकाले
(D) अशोकशासनकाले
उत्तर :
(A) मौर्यशासनकाले

प्रश्न 19.
पाटलिपुत्रस्य………दिशि गङ्गा नदी प्रवहति । रिक्त स्थानानि पूरयत ।
(A) पूर्वस्याम्
(B) दक्षिणस्याम्
(C) पश्चिमस्याम्
(D) उत्तरस्याम्
उत्तर :
(D) उत्तरस्याम्

प्रश्न 20.
गोविन्द सिंहः सिख सम्प्रदायस्य……….गुरुः आसीत् । रिक्त स्थानानि पूरयत ।
(A) दशमः
(B) अष्टम्
(C) नवम्
(D) प्रथम
उत्तर :
(A) दशमः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
हिन्दी में वस्तुनिष्ठ प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1.
‘पाटलिपुत्रवैभवम्’ पाठ में किस नगर का वर्णन है?
(A) गया
(B) नवादा
(C) आरा
(D) पाटलिपुत्र
उत्तर :
(D) पाटलिपुत्र

प्रश्न 2.
मेगास्थनीज पटना किसे समय में आया था?
(A) अशोक के समय में
(B) मुगलवंश काल में
(C) चन्द्रगुप्त मौर्य के समय में
(D) अंग्रेजों के समय में
उत्तर :
(C) चन्द्रगुप्त मौर्य के समय में

प्रश्न 3.
‘पाटलपुष्पों की पुत्तलिका’ रचना के आधार पर पटना का कौन-सा नाम है?
(A) पुष्पपुर
(B) कुसुमपुर
(C) पाटलिपुत्र
(D) पटना
उत्तर :
(C) पाटलिपुत्र

प्रश्न 4.
‘पाटलिपुत्र’ किस राज्य की राजधानी है?
(A) बिहार
(B) उत्तरप्रदेश
(C) मध्यप्रदेश
(D) आंध्रप्रदेश
उत्तर :
(A) बिहार

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 5.
‘पाटलिपुत्र’ किस नदी के किनारे स्थित है?
(A) गंगा
(B) यमुना
(C) गंडक
(D) कोशी
उत्तर :
(A) गंगा

प्रश्न 6.
‘पाटलिपुत्र’ का बुद्ध काल में नाम क्या था?
(A) पटना
(B) पाटल ग्राम
(C) पाटलि ग्राम
(D) पुष्पुरम्
उत्तर :
(C) पाटलि ग्राम

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 7.
गाँधी सेतु पुल कहाँ अवस्थित है?
(A) सासाराम
(B) पहाड़
(C) आरा
(D) पाटलिपुत्र
उत्तर :
(D) पाटलिपुत्र

प्रश्न 8.
पटना नगर की पालिका देवी कौन है?
(A) शीतला देवी
(B) काली
(C) पटन देवी
(D) गौरी
उत्तर :
(C) पटन देवी

प्रश्न 9.
‘कुट्टनीमतम् ‘ काव्य के कवि कौन हैं?
(A) राजशेखरः
(B) दामोदर गुप्तः
(C) विशाखदत्तः
(D) कालिदासः
उत्तर :
(B) दामोदर गुप्तः

प्रश्न 10.
राजशेखर की रचना कौन-सी है?
(A) काव्यमीमांसा
(B) कुट्टनीमत
(C) मुद्राराक्षस
(D) यात्रा संस्मरण
उत्तर :
(A) काव्यमीमांसा

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 11.
पाटलिपुत्र में किस महापुरुष की जन्म स्थलीय है?
(A) गुरूनानक
(B) महावीर
(C) गुरूगोविन्द सिंह
(D) गौतम बुद्ध
उत्तर :
(C) गुरूगोविन्द सिंह

प्रश्न 12.
चन्द्रगुप्त किस वंश का संस्थापक था?
(A) मौर्यवंश
(B) मुगलवंश
(C) परमारवंश
(D) कोई नहीं
उत्तर :
(A) मौर्यवंश

प्रश्न 13.
सिक्खों के दसवें गुरु कौन थे? ।
(A) गुरु गोविन्द सिंह
(B) अर्जुनदेव
(C) परमारवंश
(D) गुरुनानक
उत्तर :
(A) गुरु गोविन्द सिंह

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 14.
पटना के किस दिशा में गंगा नदी प्रवाहित होती है?
(A) दक्षिण
(B) पूरब
(C) उत्तर
(D) पश्चिम
उत्तर :
(C) उत्तर

प्रश्न 15.
किस काल में पटना का नाम पाटलिग्राम था?
(A) बुद्ध
(B) महावीर
(C) अशोक
(D) कोई नहीं
उत्तर :
(A) बुद्ध

प्रश्न 16.
यूनान का राजदूत कौन था?
(A) फाह्यान
(B) हुयेनसांग
(C) मेगास्थनीज
(D) इत्सिंग
उत्तर :
(C) मेगास्थनीज

प्रश्न 17.
महावीर मंदिर कहाँ स्थित है?
(A) गया
(B) बक्सर
(C) पटना
(D) आरा
उत्तर :
(C) पटना

प्रश्न 18.
किस काल में पटना नाम प्रसिद्ध हुआ?
(A) प्राचीनकाल
(B) मध्यकाल
(C) आधुनिक काल
(D) इनमें से कोई नहीं
उत्तर :
(B) मध्यकाल

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 19.
पटना शब्द की किस शब्द से उत्पत्ति हुई है?
(A) पत्तनात्त
(B) पत्तनात
(C) पत्तन
(D) पश्चिम
उत्तर :
(C) पत्तन

प्रश्न 20.
गोलघर कहाँ अवस्थित है? ।
(A) पटना
(B) गया
(C) नवादा
(D) बक्सर
उत्तर :
(A) पटना

प्रश्न 21.
पटना का इतिहास कितना पुराना है?
(A) 2500 वर्ष
(B) 2000 वर्ष
(C) 1500 वर्ष
(D) 1000 वर्ष
उत्तर :
(A) 2500 वर्ष

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 22.
एशिया महादेश का सबसे बड़ा सेतु कौन है?
(A) अजय सेतु
(B) विनय सेतु
(C) गाँधी सेतु
(D) जवाहर सेतु
उत्तर :
(C) गाँधी सेतु

प्रश्न 23.
कौमुदी महोत्सव कहाँ मनाया जाता था?
(A) वैशाली में
(B) गया में
(C) पाटलिपुत्र में
(D) मुजफ्फरनगर में
उत्तर :
(C) पाटलिपुत्र में

प्रश्न 24.
पटना के कौमुदी महोत्सव कब मनाया जाता था?
(A) गुप्त वंशकाल में
(B) मुगलवंश काल में
(C) अशोक के समय में
(D) अंग्रेजों के समय में
उत्तर :
(A) गुप्त वंशकाल में

प्रश्न 25.
कौमुदी महोत्सव किस ऋतु में मनाया जाता था?
(A) वसन्त ऋतु में
(B) वर्षा ऋतु में
(C) ग्रीष्म ऋतु में
(D) शरत ऋतु में
उत्तर :
(D) शरत ऋतु में

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 26.
पाटलिपुत्र पटना के नाम से कब से प्रसिद्ध हुआ?
(A) मुगलवंश काल में
(B) गुप्तवंश काल में
(C) मध्यकाल में
(D) अंग्रेजों के शासन काल में
उत्तर :
(C) मध्यकाल में

प्रश्न 27.
किसके शासनकाल में पाटलिपुत्र की शोभा तथा रक्षा व्यवस्था अति उत्कृष्ट थी?
(A) अशोक
(B) चन्द्रगुप्त मौर्य
(C) बुद्ध
(D) समुद्रगुप्त
उत्तर :
(B) चन्द्रगुप्त मौर्य

प्रश्न 28.
पाटलिपुत्र का नामान्तर क्या है?
(A) हरिहरपुर
(B) हाजीपुर
(C) पाटलिपुर
(D) कुसुमपुर
उत्तर :
(D) कुसुमपुर

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
संस्कृत में वस्तुनिष्ठ प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1.
पाटलिपुत्रं कस्याः तटे अस्ति ?
(A) सोनस्य
(B) गण्डकस्य
(C) यमुनायाः
(D) गंगायाः
उत्तर :
(D) गंगायाः

प्रश्न 2.
कस्य शासकस्य काले पाटलिपुत्रनगरस्य शोभा रक्षाव्यवस्थाच अति उत्कृष्टा आसीत्।
(A) अशोकस्य
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य
(C) अजातशत्रोः
(D) मेगास्थनीजस्य
उत्तर :
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 3.
पाटलिग्रामः कुत्र स्थितः आसीत्?
(A) गङ्गायास्तीरे
(B) बागमतीतीरे
(C) जनकपुरे
(D) वाराणस्याम्
उत्तर :
(A) गङ्गायास्तीरे

प्रश्न 4.
मेगास्थनीजः कः आसीत्?
(A) राजा
(B) विद्वान्
(C) राजदूतः
(D) वैदेशिक यात्री
उत्तर :
(C) राजदूतः

प्रश्न 5.
इत्सिंग कः आसीत्?
(A) भिक्षुकः
(B) कथाकारः
(C) यात्री
(D) इतिहासकारः
उत्तर :
(C) यात्री

प्रश्न 6.
चन्द्रगुप्त मौर्यः कः आसीत्?
(A) पाटलिपुत्रस्य शासकः
(B) बिहारस्य शासकः
(C) जनकपुरस्य शासकः
(D) पाटलिपुत्रस्य मन्त्री
उत्तर :
(A) पाटलिपुत्रस्य शासकः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 7.
पटना इति नाम कस्मात् शब्दात् निर्गतः?
(A) पाटलिपुत्रम्
(B) कुसुमपुरम्
(C) पत्तन्
(D) पटनम्
उत्तर :
(C) पत्तन्

प्रश्न 8.
गुरु गोविन्दसिंहस्य जनमस्थानं केन नाम्ना प्रसिद्धम अस्ति?
(A) पटना
(B) पाटलिपुत्र
(C) पाटलिग्राम
(D) गुरुद्वारा
उत्तर :
(D) गुरुद्वारा

प्रश्न 9.
कालानतरेण ………… एवं पाटलिपुत्रमिति कथितः। रिक्तस्थानम् पूरयत।
(A) देवग्रामः
(B) राजग्रामः
(C) पाटलिग्रामः
(D) पाटलिग्रामः
उत्तर :
(C) पाटलिग्रामः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 10.
कस्य वंशस्य काले पाटलिपुत्रस्य समुद्धारो जात:?
(A) गुप्तवंशकाले
(B) सूर्यवंशकाले
(C) चन्द्रवंशकाले
(D) मुगलवंशकाले
उत्तर :
(D) मुगलवंशकाले

प्रश्न 11.
चन्द्रगुप्तमौर्यस्य काले अस्य नगरस्य रक्षा व्यवस्था कीदृशी आसीत्।
(A) उत्कृष्टम्
(B) असम्यक्
(C) सम्यक्
(D) अत्युत्कृष्टम्
उत्तर :
(D) अत्युत्कृष्टम्

प्रश्न 12.
‘पाटलिपुत्रवैभवम्’ पाठे कस्य नगरस्य वर्णनम् अस्ति?
(A) गंगायाः
(B) तिलौथूनगरस्य
(C) आरायाः
(D) पाटलिपुत्रस्य
उत्तर :
(D) पाटलिपुत्रस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 13.
बुद्धकाले पाटलिपुत्रस्य नगरस्य नाम किम्?
(A) पाटलग्रामः
(B) पटना
(C) पाटलिग्रामः
(D) पुष्यपुरम्
उत्तर :
(C) पाटलिग्रामः

प्रश्न 14.
गाँधीसेतु कुत्र अस्ति?
(A) पाटलिपुत्रनगरे
(B) पहरपुरग्रामे
(C) सासारामनगरे
(D) बक्सरनगरे
उत्तर :
(A) पाटलिपुत्रनगरे

प्रश्न 15.
कस्य महापुरुषस्य जनस्थान पाटलिपुत्रे अस्ति?
(A) गुरुनानकस्य
(B) राजाराममोहन रायस्य
(C) महावीरस्य
(D) गुरुगोविंद सिंहस्य
उत्तर :
(D) गुरुगोविंद सिंहस्य

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 16.
कस्य काले पाटलिपुत्रस्य रक्षा-व्यवस्था सम्पन्नम् आसीत्?
(A) समुद्रगुप्तस्य
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य
(C) अशोकस्य
(D) महाराणा प्रतापस्य
उत्तर :
(B) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य

प्रश्न 17.
गङ्गाया उपरि गाँधीसेतुर्नाम “…..” महादेशस्य दीर्घतमः सेतुः .. अस्ति। रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) अफ्रीका
(B) अमेरिका
(C) एशिया
(D) आस्ट्रेलिया
उत्तर :
(C) एशिया

प्रश्न 18.
पाटलिपुत्रनगरे प्रसिद्धं ……….. अस्ति। रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) गोलगृहम्
(B) कुसुमपुरम्
(C) ताजमहलम्
(D) माधवपुरम्
उत्तर :
(A) गोलगृहम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 19.
पाटलिपुत्रस्य नामान्तरं …” प्राप्यते। रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) केशवपुरम्
(B) माधवुरम्
(C) राघोपुरम्
(D) कुसुमपुरम्
उत्तर :
(D) कुसुमपुरम्

प्रश्न 20.
पाटलिपुत्रस्य ………. दिशि गङ्गा नदी प्रवहति। रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) पूर्वस्यम्
(B) दक्षिणस्याम्
(C) पश्चिमस्याम्
(D) उत्तरस्याम्
उत्तर :
(D) उत्तरस्याम्

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 21.
गोविन्द सिंह सिख सम्प्रदायस्य ……………….. गुरुः आसीत्। . रिक्त स्थानानि पूरयत।
(A) दशम्
(B) अष्टम्
(C) नवम्
(D) प्रथम
उत्तर :
(A) दशम्

प्रश्न 22.
कस्य राजधानीनगरं पाटलिपुत्रम् अस्ति?
(A) बिहारप्रदेशस्य
(B) उत्तरप्रदेशस्य
(C) मध्यप्रदेशस्य
(D) गुजरातप्रदेशस्य
उत्तर :
(A) बिहारप्रदेशस्य

प्रश्न 23.
काव्यमीमांसा नामक ग्रन्थ कः अलिखत्?
(A) राजशेखरः
(B) दामोदरगुप्तः
(C) चन्द्रगुप्तः
(D) मेगास्थनीजः
उत्तर :
(A) राजशेखरः

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 24.
राज्ञः अशोकस्य समये अस्य नगरस्य वैभवं कीदृशम् आसीत्?
(A) विपरः
(B) असमृद्धम्
(C) समृद्धम्
(D) बक्सरनगरे
उत्तर :
(C) समृद्धम्

प्रश्न 25.
विहारस्य कस्मिन् नगरे गोलगृहम् अस्ति?
(A) पाटलिपुत्रनगरे
(B) पहरपुरग्रामे
(C) सासारामनगरे
(D) बक्सरनगरे
उत्तर :
(A) पाटलिपुत्रनगरे

Bihar Board 10th Sanskrit Objective Answers Chapter 2 पाटलिपुत्रवैभवम्
प्रश्न 26.
एशिया महादेशस्य दीर्घतमः सेतुः कः?
(A) राजेन्द्रसेतु
(B) नेहरूसेतु
(C) गाँधीसेतु
(D) इन्दिरासेतु
उत्तर :
(C) गाँधीसेतु

Leave a Comment